Her evlilik mutlu sona ulaşmaz. Eşlerin evliliği sona erdirmek istemesi hâlinde iki yol vardır: anlaşmalı boşanma ve çekişmeli boşanma. Anlaşma sağlanamadığında ya da özel boşanma sebepleri ileri sürüldüğünde, çekişmeli boşanma gündeme gelir. Bu süreç, hukuki anlamda daha karmaşık ve daha uzun sürelidir.
Tarafların boşanma ve/veya boşanmanın fer'î sonuçları (nafaka, tazminat, velayet, mal paylaşımı vb.) konusunda anlaşamaması hâlinde, çekişmeli boşanma davası açılır. Bu davada taraflar birbirine karşı iddialarda bulunur, tanıklar dinlenir, deliller sunulur ve sonuçta mahkeme karar verir.
Eşlerden biri boşanmak isterken diğeri istemiyorsa
Boşanma isteniyor ancak nafaka, tazminat, çocuk velayeti gibi konularda uzlaşma sağlanamıyorsa
Taraflardan biri zina, şiddet, terk, akıl hastalığı gibi özel bir boşanma sebebine dayanmak istiyorsa
Türk Medeni Kanunu’na göre boşanma sebepleri ikiye ayrılır:
1. Özel Sebepler (TMK m.161–165):
Zina
Hayata kast, kötü muamele, onur kırıcı davranış
Suç işleme ve haysiyetsiz hayat sürme
Terk
Akıl hastalığı
2. Genel Sebep (TMK m.166/1):
Evlilik birliğinin temelinden sarsılması (şiddetli geçimsizlik)
Dava Dilekçesi:
Eşlerden biri boşanma sebeplerini içeren dava dilekçesini yetkili aile mahkemesine sunar.
Cevap ve Ön İnceleme:
Diğer eş, kendisine tebliğ edilen dilekçeye süresi içinde cevap verir. Daha sonra ön inceleme duruşmasında uyuşmazlık noktaları belirlenir.
Delil ve Tanık Aşamaları:
Her iki taraf da tanıklarını ve delillerini sunar. Mahkeme gerekli görürse uzman raporu (örneğin pedagog, sosyal hizmet) da alır.
Sözlü Yargılama ve Karar:
Tüm deliller toplandıktan sonra son duruşma yapılır. Mahkeme boşanma kararı verir veya davayı reddeder.
Kararın Kesinleşmesi:
Temyiz süresi (2 hafta) sonunda karar kesinleşir.
Her dosya kendi özel koşullarına göre değişiklik gösterse de, çekişmeli boşanma davaları ortalama 1 ila 3 yıl sürebilmektedir. Tanıkların dinlenmesi, bilirkişi incelemeleri ve itiraz süreçleri süreci uzatabilir.
Tanıklar (komşular, aile fertleri, arkadaşlar)
Mesaj kayıtları (WhatsApp, SMS, e-posta)
Sosyal medya paylaşımları
Fotoğraf, video, ses kayıtları
Sağlık raporları, şikayet dilekçeleri
Deliller hukuka uygun şekilde toplanmalı, özel hayatın gizliliği ihlal edilmemelidir.
Boşanma davasında çocukların velayeti, çocuğun üstün yararı esas alınarak belirlenir. Ayrıca eşlerin ekonomik durumu ve yaşam standardı göz önünde bulundurularak nafaka (yoksulluk nafakası, iştirak nafakası) karara bağlanır.
Çekişmeli boşanma davaları; duygusal ve hukuki açıdan oldukça yıpratıcıdır. Tarafların süreci tek başına yönetmesi ciddi hak kayıplarına yol açabilir. Bu nedenle bir aile hukuku avukatından destek almak, doğru delil sunumu, etkin dava takibi ve güçlü bir hukuki temsil açısından kritik öneme sahiptir.
???? Not: Bu makale genel bilgi verme amacı taşır. Her boşanma davası farklıdır; bu nedenle mutlaka somut olay özelinde bir avukata başvurulmalıdır.
Av. Beste Altay
Altay Law | Avukatlık & Danışmanlık
Balıkesir Barosu